Temat z wariacjami na kwartet smyczkowy
Czas: 17'Części utworu: Andante / Poco viro / Moderato / Allegretto con spirito / Allegro marciale / Adagio molto / Allegro scherzando / Lento con sordino / Allegro molto / Con moto / Grave lugubre / Presto con fuoco / Allegro con troppoInstrumentacja: vl1 vl2 vla vcRok: 1946Duration: 17'Composed in: 1946Utwór znany też pod nazwą Wariacje na kwartet smyczkowy. Utwór składa się z tematu i wariacji z rozbudowaną fugą podwójną na końcu. Spokojny, powolny, szesnastotaktowy temat (Andante) składa się z 4 członów czterotaktowych, z których trzeci jest kontrastujący w stosunku do pozostałych. Ta zasada znajduje odzwierciedlenie w wariacjach.
Pierwsze trzy wariacje wykazują dość silny związek z tematem, tak pod względem formy, jak melodii, harmoniki itp. Następne wariacje wyzwalają się z tej zależności, utrzymują jednak związek z początkiem, tj. główką tematu. Każda z wariacji, inna w charakterze i nastroju, stanowi zamkniętą całość, ale równocześnie łączy się z następną. Obok form dwu- i trzyczęściowej pieśni, są tu również: marsz, preludia, scherzo w szybkim tempie, jakby marsz żałobny, toccatino i na koniec szeroko rozbudowana fuga podwójna.
W fudze zostały zastosowane prawie wszystkie, znane z okresu rozkwitu tej formy, środki konstrukcyjne służące do przekształceń tematu, a więc powiększenia, odwrócenia, stretta itp.